Bebeklerde nörolojik sorunlar
Tıp alanında her geçen gün büyüyen bilimsel- teknolojik alt yapı ve ileri uzmanlıkların baştan sona tehlikeli bebeklerin önlenmesinde, takibinde ve müdahalesinde manâlı gelişmelerin sağlandığını belirten Çocuk Nöroloji Uzmanı Dr. Ece Gültekin, “Bundan Böyle ‘Preimplantasyon tanı’ olarak tanımlanan yöntemlerle olası nörolojik sorunlar hemen şimdi bebeğin oluşumu öncesi belirlenerek önlenebiliyor” dedi.
Anne karnında, doğum anında ya da yenidoğan döneminde karşılaştıkları sorunlar nedeniyle gelişimlerinin negatif yönde etkilenme riski fazla olan çocuklar,
‘riskli bebekler’ olarak kabul ediliyor. Özellikle yaşamın erken dönemlerinde az önce nörolojik sistem oluşurken gelişen hasarların ilerleyen dönemlerde daha ciddi nörolojik sorunlara yol açabilme ihtimalinin daha yüksek olduğuna dikkat çeken Çocuk Nöroloji Uzmanı Dr. Ece Gültekin, hasarlanmanın nedeninin kalıtsal, biyoloji ile ilgili ve çevresel faktörlere yan olabileceğini söyledi.
Tehlikeli bebek oluşmadan belirleniyor
Bebeklerde nörolojik hastalıklara yol açan nedenlerden bazılarının kısmen veya en ince ayrıntısına kadar önlenebileceğinin altını çizen Uzm. Dr. Gültekin, “Tıp alanında her geçen gün gelişen bilimsel ve teknolojik daha alçak yapı ve ileri uzmanlıkların tamamen riskli bebeklerin önlenmesinde, takibinde ve müdahalesinde çok manâlı gelişmeler sağlandı.
Bundan Böyle tehlikeli bebekleri yorumlama çalışmaları demin oluşum öncesi başlamaktadır. ‘Preimplantasyon tanı’ olarak tanımlanan bu yöntemlerle muhtemel nörolojik sorunlar demin bebeğin oluşumu öncesi belirlenmeye çalışılmaktadır. Bu amaçla genetik tetkikler de her geçen gün gelişen şekilde, yeni yöntemler eklenerek kullanılmaktadır” diye konuştu.
Hamilelik döneminde oluşabilecek risklerin hem bebek keza de taşıyıcı olarak annenin tehlike faktörleri ile değerlendirildiğini ifade eden Uzm. Dr. Gültekin, bu amaçla ultrasonografinin bundan böyle rutin olarak kullanıldığını, kalıtımsal, metabolik ve gereken durumlarda ileri görüntüleme tetkiklerinin yapılabildiğini, hatta anne karnında bebeğe müdahaleler gerçekleştirilebildiğini vurguladı.
Doğum ağırlığı düştükçe beyin hasarı ihtimali artar
Hamilelik takiplerinin hem anne hem de bebek açısından oldukça önemli olduğuna dikkat çeken Çocuk Nöroloji Uzmanı Dr. Ece Gültekin, uyarı edilmesi gereken durumları şöyle açıkladı: “Bebeğin anne karnından çıkışı ile birlikte karşılaşabileceği riskler de artmaktadır. Doğum süreci ile ilişkili sorunlar, çoğul hamilelik ve erken doğum bu risklerin en sık görülenleridir. Yenidoğan döneminde solunum sıkıntıları, Bebeklerde nörolojik sorunlar
suni solunum desteği ihtiyacı gibi faktörler de bebeğin gelişmekte olan nörolojik sistemine hasar riski yüksek olan durumlardır. Yine bu dönemde beyin kanaması, nöbet geçirme, kan şekeri düşüklüğü, besin yetersizlikleri, sarılık ya da geçirilen dağıtılmış enfeksiyonlar ile nörolojik hasarlanma riski de bariz şekilde artmaktadır.
Bebeklerde nörolojik sorunlar Büyüyen sorunların şiddeti ile nörolojik hasarlanma daima düzenli olmayabilir. Ama doğum haftası ve doğum ağırlığı düştükçe nörolojik sorunların görünme ihtimali de o derece artmaktadır. Bu bebeklerde ilerleyen zamanlarda serebral palsi (beyin felci), nöbet geçirme, görme, işitme ya da kas iskelet sistemi ile ilgili sorunlar görülebilmektedir. Bazen de bilişsel problemler, öğrenme güçlükleri, davranış bozuklukları veya uyarı eksikliği ile karşımıza çıkabilmektedir.”
Multidisipliner girişim şart
Nörolojik etkilenmenin saptanabilmesi için başta normal gelişim basamaklarının, çocuğun sosyal gelişim, dil, ince ve vahşi motor becerilerinin ayrıntılı değerlendirilmesi gerektiğini gösteren Uzm. Dr. Ece Gültekin, “Gelişim tarama testleri bu çocukların ayrıca tanınmasında ayrıca de takibinde kullanılmaktadır. Bebeklerde nörolojik sorunlar Tehlikeli bebek izlemi, multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir. Çocuk nöroloji ile diğer branş hekimlerinin, hem çocuk gelişim uzmanı, konuşma ve dil terapisti, beslenme uzmanı ve fizyoterapistler eşliğinde çocuğun gelişiminin yakından değerlendirilmesi, takibi ve gereken zamanda gereken müdahalelerin yapılması tartı taşır. Tehlikeli bebek takibinde amaç, erken teşhis ile bu bebeklerin karşılaşabileceği problemleri en üye indirebilmek ve onları ulaşabilecekleri en yüksek işlevsel düzeye ulaştırabilmektir” dedi.
